Araştırma Toplam Bütçesi Nasıl Hesaplanır ve Nasıl Kullanılır ?

Bu başvuru anında Klinik Araştırma ile ilgili tüm bilgileri girmelerinin yanında, SÖZLEŞMEDE de yer verilmesi gereken İKİ ÖNEMLİ VERİ BÖLÜMÜ daha vardır.

Birincisi; ilgili araştırma kapsamında gönüllü olan hastalara Sağlık Tesisinde yapılacak iş ve işlemleri de, SUT Kodları, sayıları ve Klinik Araştırma Fiyat tarifesi ile sisteme gireceklerdir. Bazı özel çalışmalar veya ilgili Sağlık Tesisinin ilgili SUT Kodunda yapılacak iş için özel bir fiyat istemesi durumunda bu fiyatı da Sistemde güncelleyebileceklerdir.

İkincisi; Klinik Araştırma Gerçekleştirme için yapılacak sözleşmede kesin olarak tanımlanması gereken Bütçe Bilgilerinin ayrıntısı ile tamamlanmasıdır.
Bilindiği gibi Kamu Sağlık Tesisleri ve Üniversite Sağlık Hizmetleri Döner Sermayeli İşletmeler olarak özel yapılar ve bütçe kodları ve bunlara bağlı da alt bütçe kalemleri ve kesintileri içermektedir. Birçok kurum için bu özel yapılanma ve teknikleri Tek Düzen Muhasebe Sistemi kodlamasında önceden profesyonelce uygulanmadığı için ortak bir dil oluşmamıştır.

KAV Sistemi kapsamında bu standartlar ve bütçe kodları geliştirilmiş ve KAV Sistemi ile çalışan kurumlara eğitimleri verilerek bütçe disiplinleri tamamlanmıştır. Özellikle Üniversite Hastanelerinde çok sorun olan EK ÖDEME ve DÖNER SERMAYE disiplinleri kurumlarla çalışılarak sistem 360 derece kurulmuş ve Araştırmacı Akademisyenlerin MÜMKÜN OLAN EN YÜKSEK EK ÖDEME alabilmeleri için 2547 Sayılı Kanun’un ilgili maddeleri ve İlgili Ek Ödeme Yönetmeliği kapsamında kurumların Klinik Araştırmalar EK Ödeme Yönergeleri düzenlenmiştir.

Bu kapsamda düzenlenecek bütçede mutlaka Ayrıntılı Hesap Planı olarak aşağıdaki kalemler ve miktarları tamamlanmalıdır.
  • Sağlık Hizmetleri Bütçesi
  • Araştırmacı Bütçesi  
  • Klinik Araştırma Merkez Bütçesi
  • Dış Hizmet Alımları Bütçesi  
  • Mal ve Sarf Alım Bütçesi  
Sağlık Hizmetleri Bütçesi

Sağlık tesisinde gönüllülere yapılacak toplam sağlık hizmetleri maliyeti tüm kalemlerin ve sayılarının üzerinde mutabakata varılan uygulama fiyatı üzerinden hesaplanması ile bulunan değeri tanımlamaktadır. Bu miktar, ilgili Klinik Araştırma Merkezi Döner Sermaye hesabına sözleşmede belirlenen ve en az 2 aylık bütçe kalemleri şeklinde yatırılacaktır.
Klinik Araştırma için ilgili sağlık tesisinden veya başka bir sağlık tesisinden alınan sağlık hizmeti, tetkiki, girişimi, uygulaması veya hasta bakımı uygulamaları için aylık olarak hizmeti gerçekleştiren tesise bu yatırılan bütçeden, resmi kesintiler ve vergiler hariç kesintisiz olarak yapılacaktır. Bu bütçenin var olması halinde Sağlık tesisi otomasyonu KAV-2 Sisteminden online provizyon alabilecek, provizyon onayı bütçe bitene kadar devam edecektir. Sonuçta bu bütçenin tamamı sağlık hizmetlerini geliştiren birimlere aylık faturalar karşılığında aktarılacaktır.

Araştırmacı Bütçesi  

Sağlık tesisinde gönüllülere yapılacak toplam sağlık hizmetleri bütçesinin belirli bir miktarı kadar araştırmacıların yapacakları hizmet tanımları ve ücretleri ayrıntılı olarak hesaplanacak ve toplam araştırmacı bütçesi oluşturulacaktır. Bu bütçe, klinik araştırmacıların faaliyet ve ek ödeme cetvelleri doğrultusunda aylık hakkedişler olarak hesaplanacak ve en az aylık faturalarla Klinik Araştırma Merkezine Destekleyici tarafından ödenecektir.
Araştırma Başvurusunun AR-GE Onayı ALMASI durumunda bu bütçeden sadece 2547 sayılı Kanunun 58inci Maddesinin (k) fıkrası uyarınca sadece (b) fıkrasında tanımlanan Döner Sermaye Kurum Payı kesintisi yapılarak kalan miktar herhangi bir kesintiye tabi olmadan araştırmacılara dağıtılacaktır. Dolayısı ile araştırmacılar, AR-GE olan projelerde araştırmacı payının %85 ini doğrudan hizmet oranlarına göre ek ödeme olarak alabileceklerdir.
Araştırma Başvurusunun AR-GE Onayı ALMAMASI durumunda ise; bu bütçeden 2547 sayılı Kanunun 58inci Maddesinin (b) fıkrasında tanımlanan Döner Sermaye Kurum Payı kesintisi dışında %1 Hazine payı, %5 BAP Payı ve araştırmacılardan da Gelir Vergisi kesilerek Net Hak Edişler hesaplanacaktır. Bu durumda araştırmacılar, AR-GE OLMAYAN projelerde araştırmacı payının (+%1+%5+ kesinti) en fazla %64’ünü hizmet oranlarına göre ek ödeme olarak alabileceklerdir.
 
Klinik Araştırma Merkez Bütçesi

İlgili ve daha birçok klinik araştırma iş ve işlemlerinin doğrudan veya dolaylı olarak bir bütünlük ve ahenk içinde yürütülmesi için organize edilen Klinik Araştırmalar Birimi, faaliyetlerini finanse etmek ve hizmet veren akademisyenlerine ve çalışanlarına bu faaliyetler kapsamında ek ödeme dağıtabilmek için yürüttüğü işlere değer biçmesi ve tahsil etmesi gerekmektedir.  Bu sebeple her araştırmada, Toplam Sağlık Hizmeti Bütçesinin belli bir miktarı kadar (örn: %5’i) bütçenin de Klinik Araştırma Merkez Bütçesi olarak hesaplanması ve toplam bütçe içine katılması gerekmektedir.
Bu tanımlanan bütçe, ödeme planına göre en az aylık olarak ilgili Klinik Araştırma Birimi Döner Sermaye Hesabına fatura karşılığı yatırılacak ve birimin giderleri ve ek ödemeleri için kullanılacaktır. Bu bütçeden doğal olarak 2547 sayılı Kanunun 58’inci Maddesinin (b) fıkrasında tanımlanan Döner Sermaye Kurum Payı kesintisi, %1 Hazine Payı, %5 BAP Payı ve ek ödeme dağıtılacak kişiler için de en az Gelir Vergisi kesilerek ek ödeme dağıtımları yapılacaktır.

Dış Hizmet Alımları Bütçesi
Mal ve Sarf Alım Bütçesi


Bazı araştırma projelerinde, ilgili klinik araştırma için yapılacak iş ve işlemlerinin başvuru yapılan merkezde yapılabilmesi için, merkezin veya ilgili Sağlık Hizmeti Birimini imkân ve kabiliyetlerinin yetmemesi durumu görülebilmektedir. Bu durumlarda genellikle destekleyici bu gereksinimleri karşılama zorunda kalmaktadır. Bu gereksinimleri karşılama konusunda zaman zaman Destekleyici ilgili mal alımlarını, hizmet alımlarını veya personel teminlerini yaparak araştırma birimine bunları ayni olarak sağlamakta ve herhangi bir ek bütçeleme Araştırma Birimi tarafından oluşmamaktadır.
Ancak bazı durumlarda, Destekleyiciler bu mal, hizmet veya personel temininin de Araştırma Birimi tarafından yapılmasını talep etmektedirler. Bu ve benzeri durumlar için hesaplanan bütçelerin tanımlanan mal, hizmet veya personel temini bütçesini ŞARTLI BAĞIŞ olarak ilgili Araştırma Merkezi bütçesine yatırabilecek ve buradan doğrudan bu hizmetlerin veya malların alımı yapılabilecektir. Bu durumda da yatırılan miktar yasal kesinti ve vergilerin dışında başka bir ek kesintiye uğramadan doğrudan tanımlanan iş için kullanılacaktır.